Saygıdeğer Viktorya Dönemi’nin doğa bilimcisi ve On the Origin of Species’in [Türlerin Kökeni-1859] yazarı Charles Darwin’in dini görüşleri, modern okuyucuların ilgisinden hiç yok olmaz. Kitapçılar ve internet, Darwin’in görüşleri ve onun evrim...
Kayda Değer Akademik Metinler
Sol ve Sağ: Özgürlük Beklentileri
Muhafazakârlar, farkında olsalar da olmasalar da epeydir uzun vadeli karamsarlıkla damgalanıyor. Uzun vadeli akımın ve dolayısıyla zamanın kendilerinin aleyhinde olduğuna ve böylece önlenemez akımın yurtiçinde sol devletçiliğe, yurtdışında ise...
Her Telden Sohbetler 02: Kadının “Adı” Var!
Zeynep Şenel Gencer ve konuğu Ekinsu Devrim Danış, ABD yapımı Netflix dizisi Maid üzerinden modern kadının sorunlarına güncel ve eleştirel bir bakış açısı sunuyor ve şiddetin binbir hâli irdeleniyor.
Gottlob Frege: Hayalet Makine
Herkesin kabul ettiği üzere, modern analitik felsefenin üç kurucusu, kronolojik olarak sıralarsak, Gottlob Frege, Bertrand Russell ve Ludwig Wittgenstein’dir. Meslek hayatımda yaptığım en büyük proje bu isimlerden ikinci ve üçüncüsünün...
Her Telden Sohbetler 01: İyi, Süper ve Kahraman
Zeynep Şenel Gencer ve konuğu Kıvanç Yiğit Mısırlı, ABD yapımı süper kahraman temalı bir internet dizisi olan The Boys üzerinden; süper kahraman kavramı, popüler figürler ve temsillerin zaman içindeki evrimi üzerine konuştu.
Hemingway’in Avuntuları
— I — Parisli kitap satıcısı Adrienne Monnier, 1920’lerin başında, çoğunluğu İngiliz olan yazarlar ve edebiyatçılardan oluşan Paris’teki bir toplantıda “Hemingway, aranızda en tanınan kişi olacak.” dedi. Bu kalabalığın tamamı kubbeden ve Paris’in...
Jean Baudrillard [Stanford Felsefe Ansiklopedisi]
Postmodern ve postyapısalcı teoriyle bağlantılı Jean Baudrillard’ın (1929-2007) geleneksel ve çağdaş felsefe ilişkisini konumlandırmak zordur. Çalışmaları çağın önemli olay ve olgularını felsefe, toplumsal teori ve kendine özgü kültürel metafiziği...
Gandhi’nin Devlet Eleştirisi
Uzun yıllar önce kendi kaderimizle baş başaydık … saatler gece yarısını gösterdiğinde dünya uyurken, Hindistan hayata ve özgürlüğe uyanacak. — Jawaharlal Nehru 15 Ağustos 1947, modern tarihte önemli bir çağın başlangıcını işaret eder. O gün saatler...
Yöneten Birey Olmak ve Okullarda Siyaset
Pek çok kavram temsil ettiği anlamlar bakımından büyük önem arz etmektedir. Bu kavramlara örnek olarak siyaset kavramı da yüzlerce yıl boyunca üzerinde en fazla tartışma yapılan ve çağlara ve dönemlere göre değişimler göstermesine karşılık varlığını...
Eşitlik Almanakları: Liberalizmin Sınırları
Kökenlerini iç savaştan sonra eski köle sahiplerinden toprak satın alan köleleştirilmiş az sayıdaki Siyahi insana borçlu olan Harmony Kasabası, Missisippi Eyaleti’nin merkezinde mükemmel bir alan tahsisi olan Leake County’de yer almaktadır...
Porno Felsefesi
Seks ve analitik felsefe gelecek vaat eden bir ikili değil. Ama konu feminist felsefeye gelince, hareket nerdeyse seks ordadır dersek yalnızca bir kelime oyunu yapmış olmayız. Bu göz ardı edilmiş feminist endişenin tekrar canlanması özellikle Oxford...
Mutluluk Nedir?
Gençlik hayatımın ilk yıllarını, reklam ajanslarının ‘Mutluluk, Hamlet adında bir puro’ sloganını dinleyerek geçirdim. Bu ünlü puro reklamları, 1966’dan, 1991’de Birleşik Krallık televizyonlarında tütün mamullerinin reklamının yapılması yasaklanana...
Japon Bahçelerinin Felsefesi
Batı felsefesi tartışmalarına diğer estetik geleneklerden kaynaklar ve anlayışlar getirmek aydınlatıcı olabilir. Öncelikle estetik alanında olmak üzere, entelektüel düşünce havuzumuzu geliştirmek amacıyla Japon bahçelerinin felsefesini tanıtmak...
Zihnin Beden Problemi
Başlıca tek tanrılı dinlere göre —Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam— insanlar, diğer hayvanlardan farklı, daha üstün, özel bir doğaya ve kadere sahiptir. İlahi bir güç tarafından yaratılan insanlar, tamamen doğal dünyaya ait olmadığı için ona benzer...
Yazı: Gelişmiş Toplumdaki Gerekli Girişim
Yazılı dil, insanlığın en büyük başarılarından biridir; oluşumu, insanlığın ilerlemesindeki atılımı ifade eder. Standartlaştırılmış yazı sisteminin gelişimi, herhangi bir gelişmiş toplumun evriminde bir şekilde doğal bir olay gibi görünür. Bir...
Hayvan Haklarının Felsefi Gerekliliği
Immanuel Kant’ın hiçbir insanın başkalarının amaçları doğrultusunda bir araç olarak kullanılmaması gerektiği argümanı, ahlak kültürümüzün bir parçası hâline gelmiştir. Söz gelimi; birisini, kendisinin rıza veremeyeceği bir şekilde, kendi iyiliğinin...
Kürtaj ve Fenomenoloji
Kürtaj konusu günümüzün en duygusal, politik hâle getirilen ve sosyal anlamda bölücü tartışmalardan biri olmayı sürdürmekte. Hem kürtaj yanlıları hem de kürtaj karşıtları çoğunlukla güçlü ve dogmatik inançlarla hareket ediyor, bu da onların...
Riske Övgü’ye Övgü
Öznellik yanılsamasını bir arada tutan dikişleri koparan bir kitap nasıl eleştirilir? Anne Dufourmantelle kısa bölümlerle kendi deyimiyle insan oğlunun hicri durumunu açığa çıkarıyor. Bedenden sürgün edilmek, arzu bölgesine, olası bir söylev...
Boş Zaman Hakkında
Boş zaman problemini ilk olarak Kuzey Kanada’da, bir göl kenarındaki dostumun yazlığında tatil yapıyorken fark ettim. Sıcak ve güneşli bir gündü. Bir tarafından diğerine yirmi dakikadan daha az sürede gidilebilecek kadar küçük bir gölde, motorlu...
Kriz Kervanı: İnsani Yardımın Nesi Yanlış?
Linda Polman, birçok farklı Avrupa radyosu ve gazetesi için savaş bölgelerinden haber yaptığı on beş senelik deneyimden yararlanarak, insani yardım endüstrisinin çatışma mağdurlarına tarafsız yardım vaatlerinden korku verici derecede kopmuş, etkisiz...
Dil Nereden Gelir?
İnsan dilinin kökenleri sorusu dilbilimcilerin nadiren ciddi bir şekilde ilgisini çeker. Bunun sebebi, konunun önemsiz olması ya da kuramsal bir tartışma tarihinden yoksun olması değildir. Ancak dilin nasıl ortaya çıktığına ilişkin tartışmalar, onu...
Adalet [Stanford Felsefe Ansiklopedisi]
Adalet düşüncesi hem etik hem de hukuk bakımından siyaset felsefesinde merkezi bir yer işgâl eder. Adaleti bireysel eylemlere, yasalara ve kamu politikalarına uyguluyoruz ve her durumda, haksızlarsa, bunun onları reddetmek için güçlü, hatta belki de...
Twitter Trolleri Akıl Hastası mıdır?
Psikoloji etiğinde Goldwater Kuralı denen bir şey vardır. Özünde, ruh sağlığı uzmanlarının insanları uzaktan teşhis etmemesi gerektiğini belirtir. Bu kural, 1964 ABD başkanlık seçimlerinde, Fact dergisinde bir makale yayımlanmasından sonra ortaya...
Simülasyonda Yaşamak İçin Hayatta Kalma Rehberi
Bir pazar günü. Güzel bir uykudan uyandınız. İyi hissediyorsunuz. E-postanızı kontrol etmeye karar verdiniz. Gelen kutunuzda yeni bir mesaj var ve o da ne, mesaj Elon Musk’tan! Size tüm evreninizin bir simülasyon olduğunu içeren kanıtlar sunuyor ve...
Kısa ve Öz: Platon
Platon’a (gerçek ismi Aristokles, MÖ 427-347) yazılan birçok övgüde, Alfred North Whitehead’in “Avrupalı felsefi geleneğinin en genel özelliği, onun Platon’a düşülmüş bir dizi dipnottan meydana gelmesidir.” sözünü alıntılamak bir moda hâline...
Haçlılar Çağı: 11. Yüzyıldan 1517’ye Yakındoğu
Bir dereceye kadar Berthold Spuler’in Oryantalistik serisinde örneklenen Alman “Handbuch” geleneğinde yazılan The Age of the Crusades: The Near East From the Elecenth Century to 1517 [Haçlılar Çağı: 11. Yüzyıldan 1517’ye Yakındoğu] başlıklı eser...