Bir Şehir Kurmak Turgut Cansever’le Konuşmalar / Haz. Aynur Can ve Mahmut Doğan

Merhum bilge mimar  Turgut Cansever’in 1997-1998 yılları arasında verdiği “Şehir Yönetim Düşüncesi” seminerleri, Bir Şehir Kurmak’la kâğıda geçti. Hâlâ büyük bir sorun olarak duran Suriçi’ne dair “Diyarbakır’ın Suriçi Eylem Planı” da yine kitapta yer alıyor. Şehirlerimizin geçmişten günümüze hangi düşüncenin ürünü hâline getirildiğini, şimdiki şehirler Hristiyan dünya telakkisine göre inşa edildiğini, aile üzerine konuşmadan evden ve mahalleden söz edilemeyeceğini, Türk milletinin kadim estetik hafızasını ve güzellik terazisini kaybettiğini soru-cevap şeklinde ilerleyen bu kitaptan öğrenmek mümkün. Cansever’in şehirdeki güzellik unsuruna dair derdi, İbn Arabi’den atıfla şöyle toparlanabilir: “Güzellik sevgisine ulaşmak, insan tekâmülünün son merhalesi’dir. İnsan tekâmülünün, güzellik sevgisinden öteye gelişebileceği hiçbir yer yoktur.”

Sadettin Ökten Yorumu: Yaşadığımız şehir sanki bize ait değil, oturduğumuz ev yabancı birisinden ödünç alınmış gibi… Bu şehri kim düzenledi, bu evi kim inşa etti ve biz bu yabancı mekânlarda oturmak mecburiyetinde miyiz? Burada bir kimlik sorunuyla karşı karşıyayız. Turgut Cansever iki büyük kimlik kurgulaması yapıyor: Hıristiyan Avrupa’dan miras kalan modernist kimlik ve İslam medeniyeti kimliği. Medeniyet tasavvurunun en önemli görünür öğesi kuşkusuz şehirdir. Bize özgü şehir ve ev, bizim uzmanlarımız ve uygulayıcılarımız tarafından bize ait bir talep üzerine inşa edilecektir.

Künye: Haz. Aynur Can ve Mahmut Doğan, Bir Şehir Kurmak Turgut Cansever’le Konuşmalar, Klasik Yayınları, 2015.